३ महिना अघि
२0८१ पुष ३ बुधबार
जलजले, पुस ३
गत असोज पहिलो साता अविरल वर्षाले पुल भत्काएपछि उदयपुर र खोटाङबीच सम्बन्ध विच्छेद भएको यातायात सेवा सुचारु ग्र्न फोक्सिन्टारमा बेलिब्रीज बन्ने भएको छ । गाईघाट दिक्तेल सगरमाथा लोकमार्ग अन्तर्गत उदयपुर र खोटाङलाई जोड्ने फोक्सिन्टारस्थित सुन नदीको पक्की पुल भत्केको ठाउँमा बेलिब्रीज बनाउन लागिएको हो ।
गत असोज ११ गते आएको भिषण बाढीले उदयपुरतर्फ रौतामाई गाउँपालिका ५ र खोटेहाङबीच फोक्सिन्टारको १ सय २० मिटर लामो पक्की पुल फेदैदेखि बगाएको थियो । पुल भत्केपछि तत्काल बनाउन नसकिने भएकाले काम चलाउका लागि बेलिब्रीज बनाउन लागिएको गाईघाट दिक्तेल सडक योजना कार्यालय उदयपुरले जनाउको छ ।
पुल भत्केपछि विच्छेद भएको यातायात सम्बन्ध सुचारु ग्र्न तत्काललाई बेलिब्रीज निर्माण गर्न ठेक्का प्रक्रिया अघि बढाइएको योजना प्रमुख (डिई) पशुपति ज्ञवालीले बताए । बाढीले फोक्सिन्टारमा निर्मित आर्क डिजाईनको पक्की पुल बगाएको थियो । पुल भत्केपछि दुई जिल्लाबासीलाई आउजाउ गर्न बन्द भएको छ । २ वर्षअघि मात्र बनेको सो पुल गाईघाटदेखि खोटाङ सदरमुकाम दिक्तेललाई सोझो यातायातले जोड्ने एक मात्र नाका थियो ।
ठेकेदार कम्पनीको लापरबाहीका कारण काम थालेको ९ वर्षमा निर्माण सकेर सञ्चालन भएको पुल सरकारलाई हस्तान्तरण गर्न भने बाँकी नै छ । सुरुमा गाईघाट दिक्तेल सडक योजना कार्यालय र केही वर्षयता पुल सेक्टर १ धरान इटहरीको रेखदेखमा निर्मित पुल ११ करोड ६० लाख लागतमा निर्माण भएको हो । पुलको अन्तिम कार्य बाँकी नै रहँदा बाढीले भत्काएको हो ।
बाढीले पुल भत्काएपछि असोज दोस्रोसातादेखि यातायात सेवा ठप्प हुँदा दुई जिल्लाबासीलाई आउजाउ गर्न झोलुङ्गे पुलको सहारा लिनुपर्ने बाध्यता छ । फोक्सिन्टारदेखि २५ किलोमिटर तल त्रियुगा नगरपालिका १४ स्थित सोही नदीको धाब्लाङमा खोटाङको बाराहापोखरी गाउँपालिका जोड्ने झोलुङ्गे पुल छ । त्यस्तै फोक्सिटारदेखि १० किलोमिटर माथि रसुवा र त्यसभन्दा ५ किलोमिटर माथि चनौटेमा दुई जिल्लालाई जोड्ने झोलुङ्ले पुलहरु छन् ।
फोक्सिन्टारको पुल बगाएपछि गाईघाटबाट जाने र खोटाङबाट आउने गाडीहरु रसुवामा रोकेर यात्रुहरु झोलुङ्गे पुल तरेर गाडी चढ्नुपर्ने अवस्था छ । यात्रुहरुलाई आउजाउ गर्न उति गाह्रो नभए पनि उपभोग्य सामान लान ल्याउन बोकेर झोलुङ्गे पुल तार्नुपर्दा धेरै समस्या हुने गरेको उद्योग बाणिज्य संघ खोटाङले जनाएको छ ।
पुल भत्केपछि तत्काल यातायात सुचारु गर्न कुनै उपाय नभएकाले बेलिब्रीज बनाउन लागेको गाईघाट दिक्तेल सडक योजना प्रमुख (डिई) पशुपति ज्ञवालीले बताए । उनका अनुसार मङ्सिर सुरुमै बेलिब्रीज बनाउन ठेक्का आव्हान गरिएको छ । पुस दोस्रो साताभित्र ठेक्का सम्झौता गरेर निर्माण कार्य थाल्ने डिई ज्ञवाली बताउँछन् । पहिलेको बेलिब्रीजका सामान सोही ठाउँमा रहेकाले ठेक्का लागेलगत्तै काम थालेर छिट्टै सम्पन्न गर्ने ज्ञवालीको योजना छ ।
त्यहाँ पक्की पुल सञ्चालनमा आउनुअघि बेलिब्रीजबाट काम चलाउदै आइएको थियो । हरेक कात्तिकमा ठेक्का खोलेर बेलिब्रीज लगाउँने र वैशाखमा खोलेर राख्ने गरिएकोमा पक्की पुल चालु भएपछि थन्क्याइएको छ । सोही बेलिब्रीज पुनः जडान गरेर सञ्चालनमा ल्याइने डिई ज्ञवालीले बताए । बाढीले भत्काएको पक्की पुल १ सय २० मिटरको ठाउँमा सडक योजना कार्यालयले ५० मिटर लामो बेलिब्रीज बनाउन लागेको कार्यालयले जनाएको छ ।
पुल सेक्टर इटहरीका सूचना अधिकारी इन्जिनियर आविष्कार तिम्सिनाका अनुसार पुल सञ्चालनमा आाईसके पनि एप्रोच सडक निर्माण गर्न बाँकी हुदा बाढीले भत्काएकाले निर्माण कम्पनी जवाफदेही हुनुपर्ने हो । ‘एक त पुल बनाउन लामो समय लाग्यो, त्यसमाथि अन्तिम काम सक्न बाँकी हुँदै बाढीले भत्कायो’ इञ्जिनियर तिम्सिताले भने ‘दुवैतर्फको एप्रोच सडक बनाउन बाँकी थियो, अन्य फिनिसिङका काम पनि नसकिदै पुल बाढीले बगायो ।’
सरकारी नियमानुसार पुल हस्तान्तरण गरेको ५ वर्षसम्म बिग्रे भत्केमा मर्मत संभार गर्ने जिम्मा ठेकेदार कम्पनीको हुन्छ । ‘विभागको प्रावधान अनुसार पुल नसकिदै बाढीले भत्काएकाले सबै जिम्मा ठेकेदारको हुनुपर्ने हो, तर दैवी प्रकोपको घट्ना भएकाले त्यसलाई कसरी हेर्छ त्यो विभागको कुरा हो’ इन्जिनियर तिम्सिनाले भने ।
