१ महिना अघि
२0८१ आश्विन २0 आईतवारउदयपुर, असोज २०
यसअघिको अध्ययनले उदयपुरमा डेढदर्जन प्रजातिका वन्यजन्तु रहेको तथ्य फेला परेसँगै अन्य तथ्य पत्ता लगाउन वनमा क्यामेरा राख्न लागिएको छ । झडै १ वर्षअघि उदयपुर सदरमुकाम त्रियुगा नगरपालिका ४, ५ र ६ नं. वडाका विभिन्न १३ वटा सामुदायिक वन समूहको जङगलमा राखेको क्यामेराको अभिलेखले १८ प्रजातिका वन्यजन्तु फेला परेको थियो ।
केहीदिनअघि सार्वजनिक क्यामेरा ट्र्यापिङको अभिलेखले चितुवा, नील गाई, वन बिरालो, सानो नीर विरालो, ठूलो नीर बिरालो, गाजले नीर बिरालो, चरी बाघ, बँदेल, पाटे भालु र रतुवा मृग रहेको तथ्य फेला परेको थियो । सरस्वति वन समूहले आयोजना गरेको ‘रेकर्ड सार्वजनिक कार्यक्रम’मा सो तथ्य फेला परेसँगै अन्य जङ्गलमा पनि वन्यजन्तुको प्रकार पत्ता लगाउन क्यामेरा राख्ने योजन ाबनेको सरस्वति वन समूहका अध्यक्ष दिपक बान्तवाले बताए ।
उनका अनुसार प्रकृति संरक्षण तथा अध्ययन केन्द्र (एनसिएससी) नेपालले अन्तराष्ट्रिय समुदाय संरक्षण (आईसिसी)सँगको सहकार्यमा सामुदायिक वन महासंघसँगमार्फत उदयपुरमा पाइने स्तनधारी वन्यजन्तुको अध्ययन गर्न क्यामेरा ट्र्यापिङ गरेको थियो । ०८० पुसमा राखिएका क्यामेराले १० महिना अवधिमा कैद गरेको वन्यजन्तुको गतिबिधिको भिडियो रेकर्डले सो तथ्य पुष्टि गरेको हो ।
अध्यक्ष बान्तवाले गतवर्ष राखिएका क्यामेरा झिकेर सरस्वति वन समूहकै कार्यालयमा राखिएको बताए । उनले छिमेकी चौदण्डीगढी नगरपालिकाका वन समूहको जङ्गलमा क्यमेरा जडान गर्ने तयारी भईरहेको बताए ।
सहायक डिभिजन वन अधिकृत जागेश्वर साहले अन्य वनमा थप कुन कुन वन्यजन्तु भेटिन्छन् भन्ने यकिन गर्न अरुमा पनि ‘क्यामेरा ट्र्यापिङ’ गर्न लागेको पुष्टि गरे । उनले पहिलो चरणमा देउरी सवडिभिजनभित्र पर्ने १३ सामुदायिक वनमा अध्ययन गर्दा १८ प्रकारका वन्यजन्तु भेटिएको र अव अरु वनमा थप प्रजातिका छन् छैनन् भन्ने यकिन गर्न क्यामेरा राख्न लागेको बताए ।
वन्यजन्तुको अध्यययन कार्यलाई जिल्लाव्यापी बनाउन ‘एउटा अन्तरसामुदायिक वन समूहको सञ्जाल पनि गठन गरिएको छ । बान्तवाकै संयोजकत्वमा गठित ९ सदस्यीय समितिमा विभिन्न सामुदायिक वन समूहमा आबद्ध पदाधिकारीहरु सदस्य रहेको सवडिभिजन वन कार्यालय देउरीले जनाएको छ ।