पहिरोसम्बन्धी नेपालमै पहिलो नमूना अभ्यास प्रदर्शनी उदयपुरमा 

३

गाईघाट, असार २४

सदरमुकाम गाईघाटमा पहिरोबाट बँच्ने उपायबारे बिहीबार नमूना अभ्यास प्रदर्शनी (सिम्युलेसन) गरिएको छ । त्रियुगा नगरपालिका ११ बरुवा खोलाछेउ चप्पन जंगलको कृतिम पहिरो बनाई उद्धार अभ्यास प्रदर्शनी गरिएको हो । 

मनसुनी वषाको बेला संभावित पहिरोबाट बँच्न जनचेतना जगाउने उदेश्यले वल्र्डभिजन इन्टरनेशनलको साझेदार संस्था जाल्पा एकीकृत विकास समाज (जिड्स) ले पहिरो अभ्यास प्रदर्शनी गराएको हो । अभ्यासमा सशस्त्र प्रहरी बलका जवान तथा पहिरोसम्बन्धी जारी ३ दिने प्रशिक्षक प्रशिक्षण तालिमका सहभागीहरुले सिम्युलेसनमा भाग लिएका थिए ।

प्रदर्शनी क्रममा त्रियुगा नगरपालिका १० मा गएको पहिरोमा परी वेपत्ता ५४ वर्षीय अमानसिंह राई तथा घाईते दुईजनाको उद्धार गरी उपचारार्थ अस्पताल लगिएको नाटक देखाइएको थियो । घाईते भएकाहरुलाई सशस्त्र प्रहरी बलका निरीक्षक राजेन्द्र बस्नेत नेतृत्वको टोलीले घट्नास्थलबाट उद्धार गरी अस्पताल लगेको तथा बेपत्ताको खोजी गरेको अभियन गरिएको थियो । 

वर्षायाममा पहाडी भेगमा पहिरोको उच्च जोखिम हुने भएकाले त्यसको पूर्व तयारी तथा बँच्ने उपायबारे जानकारी दिने उदेश्यले वल्र्डभिजनको सहयोग र जिल्ला विपत्त व्यवस्थापन समितिको समन्वयमा जिड्सले सिमुलेशन गरेको जिड्सका परियोजना संयोजक अजयकुमार साहले बताए । साहका अनुसार बुधबारदेखि सुरु ३ दिने ‘जिल्लास्तरीय प्रशिक्षक प्रशिक्षण तालिम’कै सिलसिलामा पहिरोबाट बँच्न तथा पूर्व तयारी, घाईतेको उद्दार र उपचारबारे नमूना अभ्यास प्रदर्शन गरिएको हो । 

जिड्सका अध्यक्ष पुष्पराज पोखरेलले पहिरोसम्बन्धी सिम्युलेसन नेपालमै यो पहिलो पटक भएको बताए । उनले यसअघि आगलागी, बाढी र भूकम्पबारे धेरै चोटी सिम्युलेसन गरिएको तर, पहिरोबारे भने यो नै पहिलो पटक भएको बताए । उदयपुरको अधिकाँश भूभाग पहाडमा पर्ने भएकलो पहिरोको जोखिम धेरै रहेकाले जिड्सले पहिरोलक्षित कार्यक्रम अघि सारेको पोखरेलले बताएका छन् । 

जिड्सले वल्र्डभिजन, जिल्ला विपत व्यवस्थापन समिति र स्थानीयतहहरुको समन्वयमा ‘पहिरो सामना किताव परियोजना’ सञ्चालनमा ल्याएको छ । परियोजना अन्तरर्गत प्रशिक्षक प्रशिक्षण तालिम, पहिरो सिमुलेशन आयोजना गरिएको हो । जस अनुसार ३ दिने पहिरो सम्बन्धी प्रशिक्षक प्रशिक्षण तालिममा पहिरो विशेषज्ञ रामकुमार दाहालले सहजीकरण गरिरहेका छन् ।  विभिन्न संघसंस्था, शिक्षक, नेपाल प्रहरी, सशस्त्र प्रहरी, विद्यार्थी र पत्रकारसहित २५ जनाको सहभागिता रहेका तालिममा विशेषज्ञ दाहालले पहिरो जोखिम व्यवस्थापन, विपत जोखिम व्यवस्थापन, विपदसमवन्धी अवधारणा र नेपालमा विपदको अवस्था, विपत व्यवस्थापनका चक्र र जलवायु परिवर्तनको कारण, प्रभाव, असर र अनुकुलनवारेमा जानकारी दिदैछन् । 

उनले विपतसम्वधी स्थानीय, प्रदेश र संघीयतहमा भएका विपत व्यवस्थापनसँग सम्बन्धित नीति, रणनीति, भूकम्प, बाढी, पहिरोका कारण हुने असर र त्यसको न्यूनिकरण व्यवस्थापनका साथै कृतिम घट्ना अभ्याससमेत तालिममा गराउने कार्यतालिका रहेको कार्यक्रम संयोजक साहले बताए । तालिमपश्चात सहभागीहरु पहिरो जोखिम स्थानहरुमा गएर पहिरोसम्बन्धी कृतिम नमूना अभ्यास र प्रदर्शनी गर्ने तथा वास्तविक पहिरो आएमा त्यसबाट बँचाउने कार्यमा खट्नुपर्ने संस्थाले जनाएको छ ।